KỲ 28

Sau Bàn tròn kỳ 27 với chủ đề “Công bằng trong xét giải - Từ quy chế đến thực tiễn”, dư luận tiếp tục được “tra tấn” bởi bài viết mới của nhà văn Đặng Chương Ngạn: “Tôi không tin đó là sự thật!”.

Trong bài, tác giả dẫn lại phát biểu thẳng thắn của nhà văn Trần Nhã Thụy – người từng giữ những vị trí “ở trong chăn” như Trưởng Ban kiểm tra Hội Nhà văn TP.HCM, thành viên Hội đồng Văn xuôi – Hội Nhà văn Việt Nam. Từ trải nghiệm của mình, nhà văn Trần Nhã Thụy chỉ ra thực tế: có những cuộc thi văn chương hoặc việc kết nạp hội viên diễn ra không phải dựa trên tài năng và chất lượng sáng tác, mà bị chi phối bởi quan hệ hay lợi ích vật chất. Những phát biểu này, theo nhà văn Đặng Chương Ngạn, đáng lẽ phải được Hội Nhà văn Việt Nam hay Báo Văn nghệ lên tiếng phản hồi để bảo vệ uy tín, nhưng sự im lặng kéo dài càng khiến dư luận thêm nghi ngờ.

Bàn tròn Văn học kỳ 28 không nhằm khơi gợi thị phi, càng không phải là cách góp gậy góp đá “đánh hội đồng” một tổ chức nghề nghiệp mà chính “nhân viên thư ký” này được vinh dự làm hội viên. Nhưng sự băn khoăn của người viết và bạn đọc là có thật, và nó chạm đến cốt lõi: văn chương có còn là giá trị phụng sự nghệ thuật và bạn đọc, hay chỉ biến thành “sân chơi của một số người”?.

Khi niềm tin lung lay, chúng ta buộc phải đặt câu hỏi và đối thoại. Bởi lẽ, minh bạch không chỉ là đòi hỏi công bằng cho người cầm bút, mà còn là trách nhiệm trước công chúng, trước ngôi đền văn học mà chúng ta đã trót yêu.
 

TÔI KHÔNG TIN ĐÓ LÀ SỰ THẬT!

Đặng Chương Ngạn
 

Nhà văn Trần Nhã Thụy, có thể coi cũng là một quan chức văn nghệ vì ông từng là Trưởng Ban kiểm tra Hội Nhà văn TP.HCM, Giám đốc chi nhánh Nxb Hội Nhà văn, thành viên Hội đồng Văn xuôi – Hội Nhà văn Việt Nam. Ông từng là một quan văn! Ông ở trong chăn, nên lời ông nói ra được mọi người tin tưởng về độ chuẩn xác.

Nhiều bạn đọc, nhiều nhà văn chuyển cho tôi bài viết của nhà văn Trần Nhã Thụy công bố ngày 31/07/2025.

Một bạn đọc, chuyển cho tôi bài viết để hỏi tôi nếu được giải, tôi có lên tiếng không hay im lặng?

Câu hỏi này, tôi đã trả lời trên FB vào ngày 01/08/2025.

*

Còn phần lớn, nhiều nhà văn, bạn đọc, chuyển cho tôi bài viết là để khuyên tôi đừng mất công lên tiếng về Cuộc thi truyện ngắn của Báo Văn nghệ nữa VÌ ĐÓ LÀ CHUYỆN NHỎ, ở Báo Văn nghệ, Hội Nhà văn CÁC VẤN ĐỀ RẤT LỚN như nhà văn Trần Nhã Thụy đã nói, họ cũng đâu coi ra gì!

Có nhà văn ví von chuyện khuất tất ở Cuộc thi truyện ngắn chúng ta nói đến, chỉ như đang nói về cái vòng hạt giả trên tay cô gái, trong khi có người đã la lớn: Cái cô kia từ đầu đến chân đều là đồ giả!

*

Nhà văn Trần Nhã Thụy viết:

“Một cuộc thi truyện ngắn (hay cuộc thi gì bất kỳ) được mở ra, họ vẫn đón nhận những cây bút nổi tiếng, những tác phẩm chất lượng. Nhưng khi trao giải thì lại trao cho những tác phẩm kém cỏi, những tác giả CÓ LỢI CHO MỐI QUAN HỆ CỦA HỌ.

Việc kết nạp hội viên cũng y như vậy. Họ kêu gọi những nhà văn tài năng vào Hội, nhưng đồng thời cũng kết nạp ngay và luôn những người viết kém cỏi, nhưng những người này MANG LẠI LỢI ÍCH VẬT CHẤT CHO HỌ.

Như vậy, văn nghệ phụng sự cho nghệ thuật đích thực hay chỉ là sân chơi, sàn diễn của một số người?

Nó là nơi truyền đi tư tưởng, những câu chuyện phục vụ bạn đọc, hay chỉ là hệ sinh thái của những kẻ đội lốt văn nghệ?”

*

Khi đọc nội dung này, tôi vẫn nghĩ nhà văn Trần Nhã Thụy nói quá lên, chứ Hội Nhà văn, Báo Văn nghệ không thể như vậy. Sẽ có vụ tiêu cực này nọ, nhưng cũng chỉ là những vụ việc đơn lẻ của một số cá nhân đơn lẻ. Còn Hội Nhà văn, Báo Văn nghệ vẫn là những tổ chức đẹp đẽ, ở đó có nhiều nhà văn đáng kính…

*

Tôi lo ông Trần Nhã Thụy sẽ gặp rắc rối khi viết vậy.

Vì để bảo vệ uy tín Hội Nhà văn, Báo Văn nghệ, họ sẽ lên tiếng, sẽ chất vấn, có thể sẽ kiện nhà văn Trần Nhã Thụy ra tòa…

Nên nhận được bài viết của nhà văn Trần Nhã Thụy từ đầu tháng 8, tôi vẫn không đưa lên, vì sợ sẽ liên lụy đến ông.

Nhưng lạ thay… Hội Nhà văn, Báo Văn nghệ… hoàn toàn im lặng.

*

Khi viết những bài viết về Cuộc thi truyện ngắn Báo Văn nghệ năm 2022–2024, với những thông tin các nhà văn mang tới, càng ngày tôi càng phải tin điều đó là sự thật.

Càng ngày, tôi càng phải tin những điều nhà văn Trần Nhã Thụy viết…

Là một người còn mang nhiều niềm tin tốt đẹp ở giới văn chương, vẫn coi Báo Văn nghệ như một ngôi đền văn chương, tôi hoàn toàn tuyệt vọng…

*

Vấn đề nhà văn Trần Nhã Thụy đưa ra là một vấn đề lớn, rất lớn với Hội, với Báo Văn nghệ mà họ không còn phản hồi để bảo vệ uy tín của tổ chức mà họ có trách nhiệm phải bảo vệ.

Vậy, các bạn đừng ngạc nhiên khi Hội Nhà văn, Báo Văn nghệ không phải hồi vấn đề chúng ta nói tới vì với họ đó chỉ là chuyện nhỏ, rất nhỏ…

Không có gì để chúng ta ngạc nhiên nữa.

*

Nhưng, dù chuyện nhỏ với họ, với chúng ta là vấn đề rất lớn về minh bạch, công bằng... …nên chúng ta sẽ đòi đến cùng câu trả lời!